کتاب رویدادها و یادمانهای تاریخی تهران (جلد دوم)

 فهرست مطالب

درآمد                                          

بنای دارالخلافۀ ناصری

ایجاد مدرسه و مسجد سپهسالار                                           

پدیدآمدن نخستین کارخانه های جدید                                          

چگونگی حرمخانۀ ناصری                                               

داستان چنار عباسعلی                                                     

ایجاد ضرابخانه         

پایگیری هنر عکاسی                                                                  

تأسیس چاپخانه                                                                

آتش بازی                                                                          

برپایی واگون اسبی                                                                       

روشنایی تهران

راه اندازی ماشین دودی

نقاره خانۀ دارالخلافۀ ناصری                                                               

قزاقخانۀ دارالخلافۀ ناصری                                            

نخستین مجسمه

میدان مشق و مراسم نظامی                                                 

بنای شمس العماره                                                                 

نخستین باغ وحش در تهران                                                             

اوضاع حمام ها                                                            

نخستین مریضخانۀ دولتی                                                               

کهن ترین و معتبرترین آب انبار                                                       

چشمه علی                                                                

مدرسه مجمع الصنایع                                                                 

نخستین خط تلگراف در تهران                                                          

پست و چاپار در دارالخلافۀ ناصری                                                      

تأسیس نخستین کتابخانۀ عمومی                                                   

لوطی های تهران                                                        

زورخانه و پهلوانی                                                               

سفرهای اهالی تهران به اطراف                                                      

تشییع جنازه حاج ملاعلی کنی                                                            

اخراج سیدجمال الدین از تهران                                                          

جنبش تحریم تنباکو                                                    

سلام های رسمی دربار                                                                  

میهمانی در سفارتخانه های خارجی

معرکه گیری                                                                   

کوچه آشتی کنان                                                             

محلۀ یهودیان                                                            

نخستین کلیساهای ارامنه                                               

کشته شدن ناصرالدین شاه                                             

جلوس مظفری در دارالخلافه                                                

تشییع جنازۀ ناصرالدین شاه                                         

اعدام میرزا رضا کرمانی                                                

حاج شیخ هادی نجم آبادی                                              

تأسیس مدارس میسیونرهای خارجی                                          

مکتب خانه های تهران                                                    

تشکیل انجمن معارف                                                         

تأسیس مدرسه رشدیه                                                         

ایجاد مدرسه علوم سیاسی                                                   

تخریب گورستان مسلمانان و تأسیس بانک استقراضی روس                         

انقلاب مشروطه در تهران

بزرگداشت روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی، ۲۹ فروردین ۱۳۹۷ (۱۸ آوریل ۲۰۱۸)

 

آیین بزرگداشت روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی، مطابق سال‌های گذشته، در دفتر موسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران برگزار شد. نخست ناصر نوروززاده چگینی، معاون موسسه، با خیر مقدم به میهمانان و اشاره به مناسبت‌های اخیر، و با مرور پیشینۀ موضوعات و شعارهای سال ایکوموس جهانی به مناسبت این روز، شعار سال، میراث برای همۀ نسل‌ها را، اعلام کردند.

دکتر مهدی حجت، رئیس موسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران، نکات مهمی دربارۀ نسبت میراث و نسل‌ها مطرح کردند و اشاره کردند که لازمۀ دست یافتن به نگاهی شایسته به میراث فرهنگی، درک عمیق از اهمیت حیاتی میراث فرهنگی برای نسل‌ها است، از گذشته‌های بسیار دور تا آینده‌های بسیار دور.

در ادامه، سخنران اصلی این مراسم، دکتر هادی ندیمی، استاد دانشکدۀ معماری و شهرسازی دانشگاه شهیدبهشتی و عضو پیوستۀ موسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران، دیدگاه‌هایشان را دربارۀ میراث فرهنگی و موضوع سال ایکوموس جهانی عرضه داشتند. ایشان با تبیین قاعده‌هایی که باید مبنای اندیشه و عمل در این زمینه قرار گیرد، اشاره داشتند که بی‌توجهی به قاعده‌ها می‌تواند مسبب برداشت‌های ناصحیح از هویت تاریخی و میراث فرهنگی شود، در حالی که این دو از عامل‌های حیاتی در قوام جوامع هستند. ایشان با اشاره به اینکه نسبت فهم، فرهنگ، و صناعات همانند ریشه و تنه و میوه است که وجود درخت را شکل می‌دهند، تأکید کردند که کلیدی‌ترین امری که متاسفانه در دوران اخیر به نحوی فزاینده از آن غفلت شده است، چه در شناخت و چه در حفاظت و معرفی میراث محسوس و نامحسوس «فهم» است. پس از سخنرانی آقای دکتر ندیمی، از نمایندگان متخصصان نوخاستۀ در حوزه‌های گوناگون میراث فرهنگی دعوت شد که برای میزگرد با موضوع چرایی و چگونگی ارتباط میان نسل‌ها در میراث فرهنگی گفتگو کنند. اعضای پنل، سرکار خانم عاطفه موسوی (پژوهشگر دکتری مرمت معماری)، سرکار خانم فاطمه توانایی (دانش‌آموختۀ رشتۀ مطالعات معماری ایران)، و جناب آقای حمیدرضا منصوریان (دانش‌آموختۀ باستان‌شناسی و دبیر مدارس تهران) همراه با دکتر مهدی حجت در این میزگرد شرکت و دیدگاه‌هایشان را مطرح کردند و سپس حضار به طرح پرسش‌ها و دیدگاه‌هایشان پرداختند.

با توجه به استقبالی که از این برنامه شد، دبیرخانۀ موسسه راهی برای دریافت پیشنهاد‌های علاقه‌مندان برای موضوع‌های میزگردهای مشابه در این سال تدارک خواهد دید و اعلام خواهد کرد.

 

#میراث_برای_نسلها #heritage4generations #ICOMOS

کانال رسمی ایکوموس ایران:

t.me/iranicomosorg

www.iranicomos.org

[e-mail]

instagram.com/iranicomosorg

plus.google.com/u/0/117367291634562588635/posts

ایکوموس ایران

کانال رسمی موسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران

Iranicomos.org

نقاشی با موضوع انسان و میراث

حسین قوللر آغاسی (تولد 1269 ـ وفات 1345)

از بنیانگذاران شیوۀ مردمی در نقاشی ایرانی معروف به نقاشی قهوه‌خانه‌ای بود. نقاشیهای زیادی از او به نام او باز مانده که در موزه‌ها و مجموعه‌های خصوصی یا در دست مردم است. کارهای او ملی و مذهبی هستند.

 

کاریکاتور: میراث فرهنگی در ایران!

جشن امرداد

مـرداد ماه

نام این ماه در اصل «اَمِـرِتات» و بعدها «اَمُـرداد»، اما بیش از هزار سال است که در ادبیات فارسی (و از جمله در شاهنامه فردوسی) بگونه «مُـرداد» بکار رفته و شناخته شده است و کاربرد آن به همین گونه اشتباه نمی‌باشد. اصرار در نگارش آن به گونه «اَمرداد» لازم بنظر نمی‌رسد؛ چرا که در اینصورت می‌بایست در نگارش بسیاری دیگر از نام‌های متداول در زبان فارسی مانند بهمن و اسفند نیز تجدیدنظر کرد و این شیوه موجب گسستگی تاریخی زبان فارسی می‌شود.

دوم مرداد/ بهمن روز   نخستین روز از فـروردیـن‌ماه («فـردینه‌ماه») و آغاز سال نو در تقویم طبری.

هفتم مرداد/ مرداد روز   جشن «مردادگان» جشنی در ستایش و گرامیداشت «مُرداد» (در اوستایی «اَمِـرِتات»، در پهلوی «اَمُـرداد») به معنای بی‌مرگی و جاودانگی و بعدها نام یکی از اَمْشاسْپَندان. همچنین مرداد در باورهای ایرانی نگاهبان گیاهان و رستنی‌ها بشمار می‌رود.

دهم مرداد/ آبان روز   جشن «چلّه تابستان» که امروزه از جمله در روستاهای جنوب خراسان برگزار می‌شود.

پانزدهم مرداد/ دی به مهر روز   جشن میانه فصل تابستان و زمان گاهَنباری بنام «میدیوشِـم» در اوستایی «مَـئیذیوئی‌شِـمَـه» به معنای «میانه تابستان».

هفدهم مرداد/ سروش روز   نخستین روز از «نوروزماه» گیلانی و آغاز سال نو در تقویم دَیلمی.

هجدهم مرداد/ رشن روز   جشن «مـی خواره» جشن آشامیدنِ نوشیدنی‌های گوناگون در سُـغد باستان. در تقویم سغدی برابر است با هجدهمین روز ماه پنجم یا («اشناخندا/ اشتاخندا»).

حکمت نزد جهانیان است

از دی که گذشت هیچ ازو یاد مکن

فردا که نیامــــده ست فریاد مکن

برنامده و گذشتـــــــه بنیاد مکن

حالی خوش باش و عمر بر باد مکن

خیام نیشابوری (حکیم ایرانی ـ زادۀ 427 قمری)

 

 

هستی را نمی توان به تعویق انداخت. بسیاری از بیماران سرطانی گزارش می کنند که زندگی شان در زمان حال پربارتر شده است. دیگر زندگی کردن را به زمان آینده موکول نمی کنند. دریافته اند که زندگی تنها در اکنون جریان دارد، در واقع نمی توان اکنون را طولانی تر کرد ... همیشه با شماست. حتی در لحظه ای که انسان به گذشته خود می نگرد - حتی در آخرین لحظه زندگی - هنوز زنده است و زنده بودن را تجربه می کند. زمان جاودانی اکنون است نه آینده.

اروین دیوید یالوم (روانپزشک و نویسندۀ آمریکایی ـ زادۀ 1931 م.)

نقوش هندسی

هنرهای اسلامی از قسمت‌های متعددی تشکیل شده است و در آثاری چون مینیاتور، کاشی‌کاری، قلمکاری، منبت کاری، خطاطی، خاتم‌کاری، نماسازی و روی کاری، معرق و مقرنس کاری به چشم می‌خورد. طرح‌های هندسی که گونه‌ای از هنرهای اسلامی محسوب می‌شوند، از مهم‌ترین و برجسته‌ترین این هنرها هستند و از ابتدای پیدایش تحقیقات بسیاری درباره آن‌ها صورت گرفته است. طرح‌های هندسی از هنرهای بس قدیمی و سنتی به شمار می‌آیند اما همواره در هر جا و هر زمانی امکان آفرینش الگوهای هندسی جدید توسط در هم آمیختن شکل های هندسی در هم وجود دارد. واژه های زیبایی برای شکل های هندسی در هنر ایرانی اسلامی وجود دارد که همگی برگرفته از فرهنگ طبیعت دوستی نزد مردمان این سرزمین بوده است. کتاب هندسۀ نقوش یکی از کتابهای مفید است که برای آشنایی دانش آموزان رشتۀ هنر تهیه شده است اما برای همگان کاربرد دارد. در زیر متن می توانید این کتاب را دریافت کنید.

دریافت کتاب

کاریکاتور: سیر تحول خانه

مناطق جدا شده از ایران در 200 سال گذشته

کاریکاتور: میراث فرهنگی و مدرنیته

مرگ، تدفین و فیلم

پس از توقف علایم حیاتی، هوشیاری تمام حواس به کلی از دست می‌رود و موجود زنده (انسان و جانوران) هیچ چیزی را احساس نمی‌کند و نمی‌شنوند و نمی‌بیند و حس نمی‌کند زیرا این امور متعلق به بدن او و اعصاب و تجزیه و تحلیل آن توسط مغز است که از بین رفته و رهسپار آرامشی طولانی همانند (قبل از تولد) می‌شود.

پس از مرگ در مغز در حدود ۱ دقیقه پس از قطع شدن ورود اکسیژن به آن، واکنش‌های شیمیایی انجام شده که باعث از بین رفتن سلول‌های مغزی (نورون‌ها) می‌شود.

سپس جسد به حالت تونوس و خشک شدگی ماهیچه‌ها در می‌آید و اصطلاحاً (خشک) می‌شود و عوامل میکروارگانیسمی مانند باکتری بی هوازی از بیرون بدن و درون آن شروع به فعالیت کرده و بافت‌های بدن را تجزیه کرده و پس از گذشت چیزی حدود بیست سال، بافت نرم بدن از بین رفته و فقط اسکلت (استخوان) و دندان و مو و ناخن به دلیل داشتن پروتئین و کراتین تجزیۀ بسیار کندتری نسبت به بافت نرم خواهند داشت. تدفین پس از مرگ همواره برای انسان مهم بوده است. به فیلم زیر نگاه کنید:

دریافت فیلم تدفین

نقاشی از خط ها ـ اثر علی روستاییان فرد

کاریکاتور: میراث فرهنگی و تخریب

هویت فردی و جمعی ـ فوتبال

پرسش دربارۀ هویّت و کیستی همواره از پرسش­های بنیادین انسان بوده ­است. هر انسانی گاهی به ­دنبال هویّت فردی خویش (شناخت خصوصیّات و ویژگی­های فردی) و گاهی به­ دنبال هویّت جمعی خویش (ویژگی­ها و تفاوت­ها در سطح ما) می ­باشد. همچنین بخشی از هویّت فردی در هویّت جمعی تعریف شده و معنا می ­یابد. لازمۀ دستیابی به پاسخ کیستی و هویّت­ یابی در فرد و در نهایت یک ملّت، آگاهی از تاریخ و فرهنگ ملّی است (اگرچه تاریخ نیز خود در گسترۀ فرهنگ جای می­ گیرد) و دستیابی به این مهم امری اکتسابی است که در جهان امروز جز با آموزشِ درست با چیزِ دیگری تحقق نمی­ یابد. 

چه بخش هایی از هویت جمعی ما در روسیه و در جریان جام جهانی فوتبال به نمایش گذاشته شد: