همایش دانش آموزی فیروزه
همایش دانش‌آموزی فیروزه
شناخت‌نامة اندیشمندان ایرانی در دوران اسلامی
۱ـ همایش دانش‌آموزی فیروزه چیست؟
موضوع کار همایش فیروزه، شناخت اندیشمندان و حکمای ایرانی است که در دوران شکوفایی تمدّن اسلامی ظهور کردند و گام‌های بزرگی در پیشبرد دانش بشر برداشتند. در این همایش قرار است هر گروه دانش‌آموزی یکی از اندیشمندانی که در دورة تمدّن اسلامی می‌زیسته را شناسایی کرده و به مطالعة زندگی و آثارش پرداخته، در پایان گزارشی از این مطالعه ارائه کند. این طرح که در نهایت به‌صورت یک همایش ارائه خواهد شد و به هیچ وجه جنبۀ رقابتی ندارد.
۲ـ چرا اندیشمندان ایرانی در دوران اسلامی؟
در دوره‌ای از تاریخ به مدّت چندین قرن، تمدّنی ظهور کرد که بر بیش از یک سوّم جهان سلطة مستقیم و بر بیش از نیمی از جهان آن زمان سیطرة نامستقیم داشت. این تمدّن در دورة اوج شکوفایی خود توانست بر تمامی راه‌های تجاری آبی در جهان مسلط شده و به این ترتیب نبض اقتصاد جهان آن روز را در دست بگیرد. از نظر وسعت جغرافیایی نیز موفق شد خود و اندیشة شکل دهنده اش را در سرزمین های وسیعی که از غرب آفریقا تا جنوب شرقی چین را فرا می گرفت، معرفی و مورد پذیرش مردمان این سرزمین ها قرار دهد. این تمدن با این گسترۀ پهناور سرزمینی و توان بالای اقتصادی و فرهنگی، توانست در درون خود اندیشمندانی را پرورش دهد که آثار و خدماتشان به دانش های گوناگون بشری تا قرن ها بعد و برخی حتی تاکنون مورد استفاده و بزرگداشت جهانیان قرار گیرد. در این میان کشور ما نیز یکی از اجزای اصلی این تمدن است که در دوره های طولانی توانسته است کمک های بسیاری به گسترش و توانمند شدن آن کند. حال با توجه به اثرات زیادی که این تمدن بر اندیشه و فرهنگ ما در سطوح مختلف داشته است، به نظر می رسد لازم باشد ما نیز شناختی از بزرگان آن دوره‌ها که به گونه‌ای به شخصیت و زندگی کنونی‌مان شکل داده اند کسب کنیم و از رهگذر شناختِ این بزرگان، به شناختی دربارة خودمان برسیم.
۳ـ ما چرا باید این کار را انجام دهیم؟
الف ـ اولین دلیل انجام این کار آن است که بسیاری از بخش های زندگی ما علی رغم گذشت قرن ها همچنان تحت تأثیر اندیشه‌های این اندیشمندان است و این کار گامی است برای افزایش آگاهی مان درباره ی آن ها و در نتیجه شناخت و آگاهی بهتر نسبت به بخش هایی از خود و جامعه ای که در آن زندگی می کنیم.
ب ـ همچنین در طول این تحقیق با کمک معلم فرآیند یک تحقیق را طی می کنید که در طول آن می توانید با شیوه های مختلف تحقیق، نگارش مطالب علمی و ارائه ی آنها آشنایی پیدا کنید.
۴ـ ما باید چه کار کنیم؟
گروه شما همان طور که گفته شد باید یک اندیشمند ایرانی مسلمان که در دوره ی اسلامی یعنی از ابتدای ورود اسلام به ایران تا پایان دوره‌ی صفویه می زیسته را معرّفی کرده و به بررسی چند مورد درباره ی او بپردازد. این موارد به شرح زیر است:
ـ خلاصه ای از زندگی نامة او ـ آثار و کتابهای مهمّ وی
ـ اثرات او بر روند رشد دانش و اندیشه های اندیشمندان بعدی ـ حوزه های فعالیت وی (دانشی، سیاسی، اجتماعی و...)
ـ نکات جالب دیگری که در روند تحقیق خود با آن برخورد کردید.
5ـ اندیشمندان ایران اسلامی تا قرن ۱۰ هجری قمری کدامها هستند؟
فهرستی 90 تایی از نام های اندیشمندانی که ویژگی‌های گفته شده را دارند در کلاس درسی، معرّفی خواهد شد. اندیشمند مورد نظر از این فهرست و بر پایة دیدگاه دبیر، انتخاب خواهد شد.
این اندیشمندان در زمینه های زیر فعّال بوده‌اند:
ـ الهیات ـ فلسفه ـ زبان و ادب ـ سیاست و روش های حکومت داری
ـ اقتصاد و تجارت ـ ریاضیات ـ معماری ـ کیهان شناسی (علم هیئت(
ـ پزشکی ـ فیزیک ـ شیمی ـ مکانیک و طراحی صنعتی
ـ جانورشناسی ـ موسیقی ـ گیاه شناسی داروسازی ـ اقلیم شناسی و جغرافیا
ـ صنایع و فنون )مانند دریانوردی، شیشه گری، ریخته گری و...( ـ تاریخنگاری
6ـ مدرسه‌های شرکت کننده در فیروزه کدامند؟
در این همایش مدرسه‌های زیر شرکت کرده‌اند:
1ـ دبیرستان (دورۀ یکم) علّامه حلّی (1) تهران با 6 گروه
2ـ دبیرستان (دورۀ یکم) علّامه حلّی (5) تهران با 6 گروه
3ـ دبیرستان (دورۀ یکم) روزبهان با 1 گروه
4ـ دبیرستان (دورۀ یکم) فرزانگان (3) تهران با 10 گروه
5ـ دبیرستان (دورۀ دوّم) صبا با 4 گروه
در کل 27 گروه که شامل 25 گروه دو نفره و 2 گروه سه نفره می‌شود. مجموع شرکت کنندگان دانش‌آموزی 56 نفر است.
7ـ مراکز حمایت کننده از طرح کدامها هستند؟
1ـ مدارس مرکز ملّی پرورش استعدادهای درخشان
2ـ آموزش و پرورش مناطق 1، 4، 5، 10 و 11
3ـ موزۀ مقدّم دانشگاه تهران
مراکز زیر نیز این طرح را بررسی کرده، انجام آن را گامی مؤثّر در جهت تقویت هویت فرهنگی نسل کنونی دانسته‌اند:
ـ بخش فرهنگ و تمدّن اسلامی مجمع تشخیص مصلحت نظام (مرکز مطالعات استراتژیک ایران)
ـ کمیتۀ ملّی یونسکو در ایران
8ـ فیروزه کی و کجا برگزار خواهد شد؟
بر پایۀ برنامه، دهم اردیبهشت 95 برای اجرای اصلی در نظر گرفته شد.
همچنین موزۀ دکتر مقدّم برای اجرا در نظر گرفته شده است.
9ـ مخارج فیروزه چگونه تأمین می‌شود؟
پشتیبان مالی طرح فیروزه دبیرستان فرزانگان3 (دورۀ اوّل) است. این دبیرستان وابسته به مرکز استعدادهای درخشان است و در منطقۀ 10 آموزش و پرورش شهر تهران قرار دارد. همچنین موزۀ مقدّم دانشگاه تهران نیز به‌واسطۀ موضوعیّت علمی این طرح و متناسب بودن فضای کلّی آن با فضای علمی موزه، برای برگزاری این طرح انتخاب و مورد استفاده قرار می‌گیرد.
پارسا