جشن امرداد

مـرداد ماه

نام این ماه در اصل «اَمِـرِتات» و بعدها «اَمُـرداد»، اما بیش از هزار سال است که در ادبیات فارسی (و از جمله در شاهنامه فردوسی) بگونه «مُـرداد» بکار رفته و شناخته شده است و کاربرد آن به همین گونه اشتباه نمی‌باشد. اصرار در نگارش آن به گونه «اَمرداد» لازم بنظر نمی‌رسد؛ چرا که در اینصورت می‌بایست در نگارش بسیاری دیگر از نام‌های متداول در زبان فارسی مانند بهمن و اسفند نیز تجدیدنظر کرد و این شیوه موجب گسستگی تاریخی زبان فارسی می‌شود.

دوم مرداد/ بهمن روز   نخستین روز از فـروردیـن‌ماه («فـردینه‌ماه») و آغاز سال نو در تقویم طبری.

هفتم مرداد/ مرداد روز   جشن «مردادگان» جشنی در ستایش و گرامیداشت «مُرداد» (در اوستایی «اَمِـرِتات»، در پهلوی «اَمُـرداد») به معنای بی‌مرگی و جاودانگی و بعدها نام یکی از اَمْشاسْپَندان. همچنین مرداد در باورهای ایرانی نگاهبان گیاهان و رستنی‌ها بشمار می‌رود.

دهم مرداد/ آبان روز   جشن «چلّه تابستان» که امروزه از جمله در روستاهای جنوب خراسان برگزار می‌شود.

پانزدهم مرداد/ دی به مهر روز   جشن میانه فصل تابستان و زمان گاهَنباری بنام «میدیوشِـم» در اوستایی «مَـئیذیوئی‌شِـمَـه» به معنای «میانه تابستان».

هفدهم مرداد/ سروش روز   نخستین روز از «نوروزماه» گیلانی و آغاز سال نو در تقویم دَیلمی.

هجدهم مرداد/ رشن روز   جشن «مـی خواره» جشن آشامیدنِ نوشیدنی‌های گوناگون در سُـغد باستان. در تقویم سغدی برابر است با هجدهمین روز ماه پنجم یا («اشناخندا/ اشتاخندا»).

حکمت نزد جهانیان است

از دی که گذشت هیچ ازو یاد مکن

فردا که نیامــــده ست فریاد مکن

برنامده و گذشتـــــــه بنیاد مکن

حالی خوش باش و عمر بر باد مکن

خیام نیشابوری (حکیم ایرانی ـ زادۀ 427 قمری)

 

 

هستی را نمی توان به تعویق انداخت. بسیاری از بیماران سرطانی گزارش می کنند که زندگی شان در زمان حال پربارتر شده است. دیگر زندگی کردن را به زمان آینده موکول نمی کنند. دریافته اند که زندگی تنها در اکنون جریان دارد، در واقع نمی توان اکنون را طولانی تر کرد ... همیشه با شماست. حتی در لحظه ای که انسان به گذشته خود می نگرد - حتی در آخرین لحظه زندگی - هنوز زنده است و زنده بودن را تجربه می کند. زمان جاودانی اکنون است نه آینده.

اروین دیوید یالوم (روانپزشک و نویسندۀ آمریکایی ـ زادۀ 1931 م.)

کاریکاتور: سیر تحول خانه

کاریکاتور: میراث فرهنگی و مدرنیته

مرگ، تدفین و فیلم

پس از توقف علایم حیاتی، هوشیاری تمام حواس به کلی از دست می‌رود و موجود زنده (انسان و جانوران) هیچ چیزی را احساس نمی‌کند و نمی‌شنوند و نمی‌بیند و حس نمی‌کند زیرا این امور متعلق به بدن او و اعصاب و تجزیه و تحلیل آن توسط مغز است که از بین رفته و رهسپار آرامشی طولانی همانند (قبل از تولد) می‌شود.

پس از مرگ در مغز در حدود ۱ دقیقه پس از قطع شدن ورود اکسیژن به آن، واکنش‌های شیمیایی انجام شده که باعث از بین رفتن سلول‌های مغزی (نورون‌ها) می‌شود.

سپس جسد به حالت تونوس و خشک شدگی ماهیچه‌ها در می‌آید و اصطلاحاً (خشک) می‌شود و عوامل میکروارگانیسمی مانند باکتری بی هوازی از بیرون بدن و درون آن شروع به فعالیت کرده و بافت‌های بدن را تجزیه کرده و پس از گذشت چیزی حدود بیست سال، بافت نرم بدن از بین رفته و فقط اسکلت (استخوان) و دندان و مو و ناخن به دلیل داشتن پروتئین و کراتین تجزیۀ بسیار کندتری نسبت به بافت نرم خواهند داشت. تدفین پس از مرگ همواره برای انسان مهم بوده است. به فیلم زیر نگاه کنید:

دریافت فیلم تدفین

نقاشی از خط ها ـ اثر علی روستاییان فرد

کاریکاتور: میراث فرهنگی و تخریب

هویت فردی و جمعی ـ فوتبال

پرسش دربارۀ هویّت و کیستی همواره از پرسش­های بنیادین انسان بوده ­است. هر انسانی گاهی به ­دنبال هویّت فردی خویش (شناخت خصوصیّات و ویژگی­های فردی) و گاهی به­ دنبال هویّت جمعی خویش (ویژگی­ها و تفاوت­ها در سطح ما) می ­باشد. همچنین بخشی از هویّت فردی در هویّت جمعی تعریف شده و معنا می ­یابد. لازمۀ دستیابی به پاسخ کیستی و هویّت­ یابی در فرد و در نهایت یک ملّت، آگاهی از تاریخ و فرهنگ ملّی است (اگرچه تاریخ نیز خود در گسترۀ فرهنگ جای می­ گیرد) و دستیابی به این مهم امری اکتسابی است که در جهان امروز جز با آموزشِ درست با چیزِ دیگری تحقق نمی­ یابد. 

چه بخش هایی از هویت جمعی ما در روسیه و در جریان جام جهانی فوتبال به نمایش گذاشته شد:

کاریکاتور: میراث فرهنگی و داعش

کاریکاتور: میراث فرهنگی و طالبان

کاریکاتورهایی با موضوع میراث فرهنگی در وب نوشت خکام

کاریکاتور، کارتون یا به فارسی شوخ نگاره کونه ای از نقاشی است که به طرزی مضحک یا خنده دار، موضوع یا زمینه ای را ترسیم می کند.

کاریکاتور از نظر شکل و طراحی پنج نوع است که عبارتند از:

1ـ کاریکاتور ساده: در این کاریکاتور طراح، تناسب اعضای بدن انسان و اشیا را تغییر می‌دهد.

2ـ کاریکاتور هجایی: این طرح‌ها کاریکاتورهایی هستند که ضمن تغییر، عیب جو و ریشخند کننده نیز هستند. در کاریکاتورهای سیاسی، بیشتر از این طرح‌ها استفاده می‌شود.

3ـ طرح‌های کمیک: معمولاً روزنامه نگارها، صفحه طنز خود را از این طرح‌ها پر می‌کنند. هدف اصلی این طرحها بیشتر خنداندن خوانندگان روزنامه یا مجله است و طراح، اهداف تزیینی یا اجتماعی را دنبال نمی‌کنند.

4ـ طرح‌های ساده: نقش اصلی و اساسی آن انتقاد و تفسیر کارها و فعالیت‌های روزانه در روزنامه و مجلات است.

5ـ طرح‌های فانتزی: این طرح‌ها هم کم و بیش کمیک هستند اما تخیل در آنها نقشی اساسی دارد.

در این وب نوشت از این به بعد، کاریکاتورهایی با موضوعات مرتبط با میراث فرهنگی قرار می‌دهیم. مجموعۀ این کاریکاتورها را هم می‌توانید در فهرست موضوعی و در بخش گالری کاریکاتورهایی با موضوعات مرتبط با میراث فرهنگی بیابید. کاریکاتورهای آمده گردآوری شده و معمولاً در یکی از گوشه‌های آنها نشانی و منبع وجود دارد. تفسیر کاریکاتورها بر عهدۀ بینندگان است.

بیمارستان

نخستین بیمارستان معروف ایران «جندی شاپور» بود که تلاش برای تاسیس آن به زمان شاپور ساسانی می رسد. انجام تحقیقات علمی و پزشکی که از زمان زمان شاپور ساسانی آغاز شده بود منجر به تاسیس بیمارستان و مدرسه‌ای در شهر جندی شاپور با همین نام شد. مرکز علمی جندی شاپور در عصر خسروانوشیروان به سرعت وسعت یافت و بسیار با شکوه شد. پس از ورود اسلام به ایران، اعرابی که به خصوص با نام بعضی از پزشکان این بیمارستان آشنا بودند، به بیمارستان آسیبی نرساندند و بیمارستان جندی شاپور پا بر جای باقی ماند تا حلقۀ اتصال طب ایرانی، اسلامی، یونانی و هندی باشد.

پس از اسلام سازمان اداری و علمی بیمارستان‌های ایران و سایر نقاط شرق اسلامی از همین بیمارستان جندی شاپور گرفته شد. در دورۀ اسلامی بسیاری از شهرهای ایران دارای بیمارستان مجهز بودند. ازجمله بیمارستان ری که رییس آن زکریای رازی بود و مجهز به داروخانه و آزمایشگاه بود و همچنین بیمارستان‌های اصفهان، شیراز و...

اکثر این بیمارستان‌ها در زمان سلاطین آل بویه تأسیس شدند اما مشهورترین بیمارستانی که این خاندان تأسیس کردند بیمارستان «عضدی» بود که به وسیلۀ امیر عضد الدوله دیلمی در بغداد تأسیس شد.

اصفهان از نگاه دوربین

برای دانلود فیلم بر روی واژۀ دریافت   کلیک کنید

میدان و کارکردهای آن (میدان نقش جهان)

میدان­ها کارکردهای گوناگونی را در طول زمان بر عهده داشته­اند. این فضاهای شهری به­عنوان یکی از مراکز جمع شدن افراد و یکی از بخش‌های اصلی در شهرها به‌شمار می‌رفته‌اند . این مکان‌ها دارای یک یا چند کارکرد بوده‌اند و بدون هیچ تردیدی این کارکردها در طول زمان تفاوتهای زیادی را پیدا کرده‌اند. یک میدان خوب به لحاظ کارکردی باید پاسخگوی نیازهای زیر باشد:

1ـ جای خوب و جذّابی برای ماندن و توقّف کردن باشد.

2ـ فضایی عمومی و مربوط به همه باشد که همگان بدون ترس و واهمه بتوانند از آن بهره گیرند.

3ـ دارای فضاها و امکاناتی باشد که به رفع نیاز شهروندان بیانجامد.

4ـ پر از بخش‌های‌ جذّاب شامل فرهنگی و اجتماعی باشد.

5ـ دارای فضاهای باز برای بازی، تفریح و سرگرمی باشد.

6ـ فضای دلپذیر و دلباز و نیز متنوّع باشد.

7ـ قابلیّت تغییر کاربردی داشته باشد.

8ـ موقعیّت مرکزی داشته باشد و امکان دسترسی به آن آسان باشد و نیز جهت­یابی به وسیلۀ آن آسان باشد.

9ـ دارای زیرساخت­های درست و کارا برای جذب جمعیّت باشد.

10ـ پوشش­دهندۀ کارکردهای گوناگون نظیر کارکردهای اقتصادی، سیاسی یا تفریحی باشد.

11ـ قابلیّت یادآوری خاطرات گذشته را هم داشته باشد.

 

میدان نقش جهان (امام) اصفهان

این میدان در زمان حکومت شاه عباس اول و به فرمان وی در محل باغی به نام نقش جهان بنا می گردد. در چهار طرف میدان، چهار اثر معماری نفیس و ارزشمند شامل مسجد تاریخی امام (شاه) در جنوب میدان، مسجد شیخ لطف الله در شرق، کاخ عالی قاپو در غرب و سر در قیصریه در شمال به دستور شاه عباس اول ساخته شده که هر یک در نوع خود شاهکاری بی نظیر می باشند.

این میدان در طول 4 قرن گذشته، کاربری های گوناگونی داشته است که از جمله می توان به کاربرد سیاسی به لحاظ قرارگیری کاخ سلطنتی ( مراسم تشریفاتی و رژه های نظامی) کاربرد مذهبی به لحاظ قرارگیری دو مسجد ( اجرای مراسم و آیین های مذهبی، بر پایی نماز جماعت در مواقعی که جمعیت نماز گزار بیش از گنجایش مسجد امام بود) کاربرد تجاری به لحاظ وجود دکانها و بازار ( استقرار چادر های دستفروشان، ازدحام مردم برای خرید و ...) کاربرد تفریحی (آتش بازی، چوگان بازی، جشنها و عیدهای ملی، خیمه شب بازی، نقالی و بند بازی اشاره کرد.

فرهنگ

انسان از نخستین روزهایی که پا در این کرۀ خاکی نهاد، با مجموعه­ ای از حوادث طبیعی رو به ­رو شد که هیچ دانش یا آگاهی نسبت به آنها نداشت. این حوادث، گاه سبب ترس، گاه شگفتی و گاه شادمانی آنها می­ شد. از سویی دیگر برای ادامۀ زندگی، نیازمند همین طبیعت بود، بنابراین بر آن شد که فکر، جسم و روان خود را در راستای سازگاری با طبیعت به­ کار گرفته و بر آن تسلط یابد. ثمرۀ این تلاش مستمر که در طول زمان ادامه داشته و بنابر ضرورت‌ها و نیازهای دوره ­های گوناگون، شکل‌های متفاوتی یافته است را فرهنگ می­ نامند. به­ منظور تشریح واژۀ فرهنگ، تعاریف بسیاری از سوی محققان و صاحب­ نظران علوم اجتماعی ارائه شده است تا جایی­ که آورده­ اند: «شمار این تعاریف به 200، 300 و حتی بیشتر می­ رسد». اما در بیشتر نمونه­ ها، برخی واژگان مدام تکرار شده ­اند؛ این واژگان عبارتند از: آداب، رسوم، سنن، قوانین، باورها، دست­ ساخته­ ها، هنرها، ارزش­ها و رفتارها؛ در برخی از تعاریف به چند مورد و گاه به تمامی موارد اشاره شده است. با نگاهی کلی در خواهیم یافت که در تعریف فرهنگ، دستاوردهای انسانی مدّ نطر بوده است که این دستاوردها را می­ توانیم به دو بخش ملموس (مادّی) و ناملموس (غیرمادّی) تقسیم کرد.

فرهنگ دگرگون می‌شود و محیط جغرافیایی تأثیر به­ سزایی در شکل­ گیری و دگرگونی فرهنگ‌ها دارد و در محیط­ های مختلف جغرافیایی، فرهنگ­های مختلفی نیز داریم و این مهم سبب می­ شود که نتوانیم به تعریف واحدی از فرهنگ در سرزمین­ های مختلف دست یابیم، پس باید کوشش کنیم که ویژگی­ های مشترک میان فرهنگ‌ها را بیابیم. این ویژگی­ها عبارتند از: